Mở đầu buổi lễ, Hòa thượng Thích Thanh Nhiễu đã cung tuyên tiểu sử của Đức vua - Phật hoàng Trần Nhân Tông - để ôn lại cuộc đời, sự nghiệp, đạo hạnh và công đức cao cả của Ngài.
Theo tiểu sử, Đức Phật hoàng Trần Nhân Tông là một lãnh tụ thiên tài, vị vua anh minh, anh hùng dân tộc; sau khi hoàn thành vai trò lịch sử, xuất gia và sáng lập dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử, người chủ trương tư tưởng Phật giáo nhập thế “cư trần lạc đạo” cho Phật giáo Việt Nam, dòng chảy được kế tục xuyên suốt đến hôm nay.
Đức Phật hoàng Trần Nhân Tông, tên húy là Trần Khâm, sinh ngày 7-12-1258 (11-11-Mậu Ngọ), con trưởng của vua Trần Thánh Tông và Hoàng Thái hậu Nguyên Thánh. Ngài thấm nhuần tư tưởng Phật giáo rất sớm, đặc biệt từ người thầy trực tiếp là Tuệ Trung Thượng Sĩ.
HT.Thích Thanh Nhiễu cung tuyên tiểu sửNăm 21 tuổi (1279), Thái tử Trần Khâm chính thức được truyền ngôi trở thành hoàng đế, lấy hiệu là Thiệu Bảo. Là lãnh tụ thiên tài, nhà vua Trần Nhân Tông đã lãnh đạo nhân dân Đại Việt bảo vệ nền độc lập, đẩy lùi các cuộc chiến tranh xâm lăng của Nguyên – Mông năm 1285, 1288. Đất nước thanh bình, dân chúng an cư lạc nghiệp, ngài đã củng cố triều đình, phủ dụ, đoàn kết toàn dân, xây dựng và phát triển đất nước trong thời hậu chiến. Năm 41 tuổi (1293), ngài nhường ngôi cho Trần Anh Tông và làm Thái Thượng Hoàng - cố vấn.
Sau khi chinh phạt Ai Lao (1294), ngài trở về Hành cung Vũ Lâm - Ninh Bình, cầu Quốc sư Huệ Tuệ làm lễ xuất gia, tập sự tu hành tại đây một thời gian. Năm 1301, ngài hạ sơn, đi thăm hữu nghị đất nước Chiêm Thành, tạo lập mối quan hệ hợp tác, hòa bình, hữu nghị với các nước lân bang, trở về chùa Phổ Minh phủ Thiên Trường giảng kinh, thuyết pháp, mở hội đại thí vô lượng cho nhân dân.
Năm 1304, ngài đi khắp nước Đại Việt, khuyến khích người dân giữ năm giới, mười thiện nghiệp, loại bỏ những tập tục mê tín dị đoan.
Năm 1307, ngài truyền y bát lại cho tôn giả Pháp Loa, sau này được tôn xưng là Sơ Tổ của Thiền phái Trúc Lâm. Trong thời gian đó, ngài thường lui tới chùa Báo Ân Siêu Loại, Sùng Nghiêm Hải Dương, Vĩnh Nghiêm Lạng Giang, chùa Từ Lâm, Quỳnh Lâm Đông Triều để giảng kinh, thuyết pháp và chứng minh các lễ hội.
Quang cảnh buổi lễNgài đã để lại di sản tư tưởng giá trị được kết tập trong: Trần Nhân Tôn thi tập, Đại Hương Hải Ấn thi tập, Tăng-già toái sự, Thạch thất mỵ ngữ, Trung hưng thực lục, Truyền đăng lục… Tư tưởng nhập thế hành đạo của ngài được cô kết trong bài phú bằng chữ Nôm “Cư trần lạc đạo” - Vui đạo giữa đời, trở thành cương lĩnh về hành động cho Phật giáo Việt Nam.
Ngài nhập diệt vào ngày 1-11-Mậu Thân (1308), trụ thế 51 năm, tại am Ngọa Vân - Đông Triều - Quảng Ninh. Xá-lợi của ngài thờ ở Lăng Quý Đức phủ Long Hưng (Thái Bình) và chùa Vân Yên - Yên Tử (Quảng Ninh), lấy hiệu là Huệ Quang Kim tháp, sau đó được hậu thế dâng thánh hiệu là Đại Thánh Trần Triều Trúc Lâm Đầu Đà Tịnh Tuệ Giác Hoàng Điều Ngự Phật Tổ.
HT.Thích Thiện Nhơn đọc lời tưởng niệmTiếp đến, HT.Thích Thiện Nhơn thay mặt TƯGH đọc văn tưởng niệm Đức vua - Phật hoàng Trần Nhân Tông.
Trong không khí trang nghiêm, thành kính, chư tôn đức Tăng Ni cùng quý quan khách và toàn thể đại chúng đã làm lễ niêm hương bạch Phật, tưởng niệm Phật hoàng và cầu nguyện quốc thái dân an.
Thành kính tưởng niệm Đức Phật hoàng Trần Nhân Tông
Rất đông Phật tử về tham dự đại lễ